نی،بی شک یکی از خوش صدا ترین سازهای بادی ایرانی و از دسته ی سازهای بدون زبانه است.ساز نی متشکل از یک لوله ی استوانه  ای  که طول آن شامل هفت بند و شش گره است،می باشد. ساز نی قابل کوک نیست و به قطرهای 3 تا 5.1  و طول های 3 تا 5.1   سانتی متر موجود می باشد . همچنین به دلیل اینکه  در سایر نقاط ایران ازاین ساز در جشن ها و مراسم ها استفاده میگردد،به عنوان ساز محلی نیز شناخته میشود. 

 نت ها در ساز نی 

 نی را به طور کلی با جای گرفتن بین دو دندان نیش و گرد کردن زبان در پایین و پشت آن می نوازند. وسعت صدای نی به دو اکتاو و نیم می‌رسد و پنج منطقه صوتی هم دارد که هرکدام با نحوه دمیدن هوا در نی قابل تنظیم است. این مناطق صوتی عبارتند از :

بم

اوج

غیث

پس غیث

 ساختار نی  

 نی هفت بند از گیاه نی ساخته میشود، برای ساخت، آن را طوری برش میدهند که از سر تا ته آن شامل ۷ بند شد. نی ۷ بند از 5 سوراخ در جلو و یک سوراخ در پشت که توسط انگشتان دوم و چهارم از یک دست و انگشتان اول و چهارم از دست دیگر پوشیده می‌شود، ساخته شده است. علت داشتن ۷ سوراخ در این نی  به زمان بابلی ها که مخترع این ساز بودند بازمیگردد. بابلی ها ۷ را عددی بسیار مقدس میدانستند و باور داشتند که عطارد، زهره، مریخ، مشتری، زحل، آفتاب و ماه از مظاهر خدایانند. 

نی از زمان قاجار تا الان دو‌بار دچار تغییر شده است. اولین بار توسط نایب اسدالله اصفهانی بوده که نی را لای دندان می گذاشت و صدای صافتری نسبت به گذشتگان خودش بوجود می آورد . در دوره ای دیگر هم، استاد حسن کسایی تغییراتی در نی ایجاد کرد که میتوان گفت سبک نوازندگی وی کاملترین نوع نواختن نی تا به امروز است. 

منبع : بلاگ ماژورین